PlaneWave - Celestron

W 2021 roku Instytut Astronomii (IA) zakupił system dwóch teleskopów zwierciadlanych o łącznej wartości prawie pół miliona złotych. Sprzęt został w całości sfinansowany przez Uniwersytet Zielonogórski.

Systemem teleskopów składa się z teleskopu głównego o aperturze 50 cm i światłosile f/6.8 wykonanego w systemie “Corrected Dall-Kirkham” przez firmę PlaneWave oraz teleskopu pomocniczego o aperturze 28 cm i światłosile f/2.2 wykonanego przez firmę Celestron w systemie “Rowe-Ackermann Schmidt Astrograph” (RASA). Oba teleskopy umieszczone są na azymutalnym montażu L-500 Direct Drive produkcji PlaneWave. Zarówno teleskopy jak i montaż są urządzeniami najwyższej klasy wykonanymi przy użyciu najnowszej technologii.

Teleskop umieszczony jest na tzw. farmie teleskopów. Farmy teleskopów są miejscami położonymi w obszarach o bardzo dobrych warunkach obserwacyjnych – przede wszystkim dużej liczbie pogodnych nocy, znikomym zanieczyszczeniu światłem oraz niską wilgotnością powietrza. Teleskop umieszczony na farmie teleskopów umieszczony zostaje razem z innymi teleskopami w specjalnie do tego przystosowanym budynku, który najczęściej posiada jeden lub wiele odsuwanych dachów.
Farma teleskopów o nazwie e-EyE, na której obecnie pracuje teleskop należący do IA znajduje się w Hiszpanii w regionie Estremadura. Jest to największa farma teleskopów w Europie, aktualnie pracuje na niej 75 teleskopów należących do firm i osób prywatnych z całego świata. Teleskop należący do IA rozpoczął tam pracę w połowie września 2021 i pozostanie tam przynajmniej przez rok. Po tym czasie planowane jest przeniesienie teleskopu na półkulę południową, do Ameryki Południowej.

Główne zadania teleskopu:

Prowadzenie obserwacji związanych z zadaniami badawczymi takimi jak obserwacje planetoid przy współpracy z naukowcami z UAM w Poznaniu, uczestnictwo w projekcie GAIA Follow-up przy współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Warszawskiego mającym na celu wykrycie zjawisk soczewkowania grawitacyjnego oraz obserwacje gwiazd zaćmieniowych przy współpracy z Obserwatorium na Suhorze należącym do Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Drugim zadaniem jest prowadzenie obserwacji dostarczających dane do projektu “Space Surveillance and Tracking – SST” prowadzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). Projekt ten dotyczy obserwacji i wyznaczania orbit śmieci kosmicznych zagrażających pracującym tam satelitom oraz statkom kosmicznym. Obserwacje w ramach tego niezwykle ważnego projektu prowadzone są przez sieć teleskopów rozmieszczonych na całym świecie, a nasz teleskop stanie się jednym z elementów tego systemu. Dołączenie do projektu stało się możliwe dzięki nawiązaniu współpracy z polską firmą Sybilla Technologies, która uczestniczy w projektach ESA od 2014 roku. Firma Sybilla Technologies w ramach współpracy dostarcza oprogramowanie oraz sprzęt niezbędny do automatyzacji procesu obserwacji oraz przetwarzania danych zbieranych przez teleskop.

Galeria zdjęć

fot. M. Żejmo